W zaciszu biblioteki: Potocznica

środa, 8 stycznia 2014

Potocznica

Wieża Babel, Zbigniew Hinc

Język potoczny – język mieszkańców potoku. Bardzo rozpowszechniony wśród ludzi. Charakteryzuje się występowaniem partykuł se i weź. Stosuje się go do wielokrotnego wydłużania tekstów mówionych, rzadziej pisanych ze względu na nieuznawanie tych wyrażeń przez Radę Języka Polskiego.

Zasady gramatyczne

W potocznicy, są pewne przyjęte reguły, normy i zasady m. in. stosowanie partykuł „se” i „weź”. Partykuła „se” występuje zawsze obok czasowników osoby I i II liczby pojedynczej i mnogiej. Natomiast partykuła „weź” występuje zawsze w zdaniach trybu rozkazującego np. Weź se zasłoń te okno!, Weź uwal se konika!. Ważną zasadą w tworzeniu pytań jest dodanie na końcu wyrażenia „c`nie" np. jak se wabisz, c`nie?.

Fonetyka

W języku potocznym znikają spółgłoski „ł”, „w”, czasem „b” po samogłoskach, a pojawia się zwarcie krtaniowe:

czoek – człowiek
cza – trzeba
kaasz – karabin Kałasznikowa
widziaem se – widziałem
byam se – byłam
s`sio`o – wyjdź proszę
no'o – tak
nie'e – nie

Przegłos niektórych samogłosek:

pińdzisiont – pięćdziesiąt

ale wcześniej mamy

dwajściaczy – dwadzieścia trzy

oraz

czynaście – trzynaście

a poza liczebnikami:

włanczam se – włączam
staneem se – stanąłem
siondz se – usiądź sobie
c`to kuf`fa byo? – co to, ku*wa było?
A śe naebaem – ale się naje***em

Koniugacja

Język potoczny charakteryzuje się także nieregularną odmianą czasownika posiłkowego iść w rodzaju męskim czasu przeszłego.

Ja szłem. My szłeśmy.
Ty szłeś. Wy szłeście.
On szł. Oni szlajali się.

Oraz podejść

Ja podszłem. My podszliśmy
Ty podszłeś. Wy podszliście
On podszł. Oni podszłli.

Przykłady poezji, pisanej w języku potocznym:

"Szłem se łąko

kwiaty fajnie se pachły

wiater wiał

ona mnie odpchła.

Weszłem se do doma

czasłem drzwiam'i

pierdłem'se

żygłem

i wyszłem,

bo chamsta nie zniesę

c'nie?"

"Szła, szła i przestała szłać"

nokaut.pl porównywarka cen > Fantastyka i science fiction | Kryminał, sensacja, przygoda | Literatura piękna i klasyczna

Rozmówki polsko–potoczańskie

Cześć – Witaj se.
Dzień dobry – Jaki se ten dzień normalnie jest dobry.
W czym pomóc? – Masz se kuf'fa jaki prablem, c'nie?
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus – Weź se Jezu bądź pochwalony.
Nazywam się ... – Se mnie nazywają o tak: ...
Jak masz na imię? – Weź mi se powiedz, jak se się wabisz?
Proszę – Se normalnie cię proszę.
Dziękuję – Se normalnie ci dziękuję, człowieku.
Przepraszam – Se cię normalnie przepraszam.
Nic się nie stało – Se nic się normalnie człowieku nie stało, nie?
O, k.... – Ale se normalnie fajna prostytutka lezie, weź popatrz.
Uderzyć otwartą dłonią – Wziął se normalnie człowieka z liścia trzasł.
To zdjęcie przedstawia rozmnażanie płciowe u psów – Se zobacz jak sie te psy rucha......
Dzień dobry, poproszę posypkę kokosową do ciast i kapustę pekińską – Dzień se dobry je, ja cię se proszę, psze pani, tą... no... posypkę z tego, kokosów i sała... kapustę tą normalnie pekińska se je.
Jędrek, pójdziemy do budki po kebaba? – Ej no, Jędrek, ty, może se skoczymy tam, do tej budy na tego, no, kebaba, c'nie?
Na co ja spoglądam? – Co ja pacze?
Wyszłam za mąż – Ja se kurde ostatnio śluba wzięłam, c'nie'?
Chciałbyś się napić piwa? – Hej, chcesz se, kurde, wychlać browarka?
Wytrzyj, proszę, nos, bo ciągle nim 'siąkasz' – E! Słuchaj, weź wysmarkaj se nosa, bo tego, bo bez przerwy se furgoczesz nim, no.
Są wybory dobre i są wybory złe – co wybrać? – Więc są te, wybory okej i są te niedobre wybory, złe, c'nie? No i co trza, tego... no... O! Mam! Wybrać.
Wczoraj byłem u mojego najlepszego kolegi – Wczoraj żem se był u swojego kolegi najlepsiejszego
Bo tak – No bo, kurwa, jo!
Do zobaczenia – No to hejka, narka, do zobaczyska.